Raportowanie ESG dla MŚP: Co Musisz Wiedzieć o Standardzie VSME

Wobec rosnących oczekiwań regulacyjnych i rynkowych dotyczących ujawniania danych ESG, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stają przed poważnym wyzwaniem. Dostosowanie się do skomplikowanych wymogów sprawozdawczości może okazać się kosztowne i czasochłonne.

Odpowiedzią na te potrzeby jest standard VSME (Voluntary Sustainability Reporting Standard for SMEs), który powstał z myślą o uproszczeniu procesu raportowania ESG w sektorze MŚP.

Co to VSME?

VSME to dobrowolny standard raportowania z zakresu zrównoważonego rozwoju dla małych i średnich firm, które nie są notowane na giełdzie. Został opublikowany przez EFRAG (European Financial Reporting Advisory Group) w grudniu 2024 r. jako odpowiedź na potrzebę proporcjonalnego podejścia do ujawniania informacji ESG. VSME uwzględnia realia operacyjne mniejszych podmiotów, pozwalając im dostarczać wartościowe dane bez nadmiernego obciążenia administracyjnego.

Celem standardu jest ułatwienie komunikacji między MŚP a ich interesariuszami — od klientów korporacyjnych, przez banki i inwestorów, po społeczność lokalną. W ten sposób firmy zyskują nie tylko większą przejrzystość, ale także konkurencyjność na rynku.

Dla kogo jest VSME?

Standard VSME jest dobrowolny i ma zastosowanie do przedsiębiorstw, które nie są notowane na giełdzie. Zdefiniowano trzy kategorie małych i średnich przedsiębiorstw na podstawie ich sumy bilansowej, obrotów netto i średniej liczby pracowników w ciągu roku obrotowego.

VSME jest przeznaczone dla:

• Mikroprzedsiębiorstw, jeżeli nie przekraczają dwóch z następujących progów:
  • 450 000 euro sumy bilansowej,
  • 900 000 euro obrotu netto,
  • średnio 10 pracowników;
• Małych przedsiębiorstw, jeżeli nie przekraczają dwóch z następujących progów:
  • 5 000 000 euro sumy bilansowej,
  • 10 000 000 euro obrotu netto,
  • średnio 50 pracowników;
• Średnich przedsiębiorstw, jeżeli nie przekraczają dwóch z następujących progów:
  • 25 000 000 euro sumy bilansowej,
  • 50 000 000 euro obrotu netto,
  • średnio 250 pracowników;

Omówienie standardu VSME

Standard VSME składa się z dwóch modułów: podstawowego i kompleksowego. Moduł podstawowy zawiera minimalne wymogi w zakresie ujawnień i jest rekomendowany szczególnie dla mikroprzedsiębiorstw. Obejmuje on informacje B1 i B2 oraz podstawowe wskaźniki B3–B11. To pierwszy krok do systematycznego podejścia do ESG.

Moduł kompleksowy adresuje potrzeby bardziej wymagających interesariuszy i obejmuje dodatkowe dane, które mogą być wymagane przez banki, inwestorów czy dużych klientów. Warunkiem jego stosowania jest pełna implementacja modułu podstawowego.

Każda jednostka może dostosować zakres raportowania do swojej specyfiki, o ile dane pozostaną istotne, wiarygodne i weryfikowalne. VSME nie wyklucza rozszerzania raportu o wskaźniki charakterystyczne dla branży czy profilu firmy, np. emisje gazów cieplarnianych z zakresu 3.

VSME a ESRS

Choć VSME opiera się na tych samych fundamentach co standardy ESRS dla dużych jednostek, został opracowany jako uproszczona, proporcjonalna wersja dostosowana do realiów MŚP. ESRS to zestaw obowiązkowych standardów raportowania ESG dla dużych przedsiębiorstw notowanych na giełdzie i objętych dyrektywą CSRD, podczas gdy VSME pozostaje dobrowolny i skierowany do firm nienotowanych na rynku regulowanym.

Kluczowa różnica polega na zakresie i poziomie szczegółowości raportowania. ESRS wymagają kompleksowych danych, często trudnych do uzyskania dla mniejszych podmiotów. VSME oferuje bardziej elastyczne podejście, dzieląc wymagania na dwa moduły – podstawowy i kompleksowy – które można dostosować do możliwości organizacyjnych.

VSME zachowuje kompatybilność z ESRS, dzięki czemu MŚP korzystające z tego standardu mogą w razie potrzeby płynnie przejść do bardziej zaawansowanego raportowania. To również ułatwia komunikację z dużymi klientami, którzy oczekują danych zgodnych z wymogami ESRS.

Korzyści z VSME dla MŚP

Standard VSME otwiera drzwi do wielu korzyści, zarówno w kontekście współpracy z partnerami biznesowymi, jak i rozwoju wewnętrznego firmy.

Najważniejsze zalety VSME to:

• Lepszy dostęp do finansowania (banki i inwestorzy wymagają danych ESG)
• Zwiększenie konkurencyjności w oczach kontrahentów korporacyjnych
• Usprawnienie zarządzania ryzykiem środowiskowym i społecznym
• Większa przejrzystość i wiarygodność w oczach interesariuszy
• Proste i skalowalne podejście do ESG dla każdej wielkości firmy

Podsumowanie

Dobrowolny standard VSME to narzędzie stworzone z myślą o realnych potrzebach małych i średnich przedsiębiorstw. Umożliwia raportowanie ESG w sposób elastyczny, adekwatny do możliwości organizacyjnych i finansowych MŚP, a przy tym zgodny z oczekiwaniami rynku.

W świecie, gdzie dane ESG stają się walutą zaufania i podstawą współpracy z partnerami, zastosowanie VSME może być strategiczną przewagą. Jeśli Twoja firma chce wyprzedzić konkurencję i zadbać o zrównoważony rozwój, czas sięgnąć po VSME.